iTrain en Decoder informatie

iTrain

Zoveel mogelijkheden

Voor iTrain bestaat een uitgebreide handleiding. Daarbovenop is er via het forum nog een verkorte handleiding beschikbaar. Ik ga hier niet een hele iTrain verhandeling plaatsen, maar het lijkt mij nuttig om een aantal in mijn ogen handige zaken nader toe te lichten.
In een nieuwere versie van iTrain komen vaak heel mooie zaken ter beschikking. Maar lang niet iedereen ontdekt die nieuwe mogelijkheden.
De stelling “If it ain’t broke, don’t fix it” (als het niet stuk is moet ik het niet gaan maken) is niet mijn stelling. Als er iets nieuws is, zou het zo maar beter kunnen zijn. Uitzoeken dus!
Ik probeer hier wat drempelvrees weg te halen voor aanpassingen aan de iTrain software.

Decoders

Zoveel mogelijkheden

In decoders is heel veel in te stellen. Ik vermoed dat velen niet verder komen dan het adres op CV 1 op een waarde instellen.
En dat is heel jammer. Met een paar heel simpele aanpassingen zal een trein op de baan veel rustiger optrekken en afremmen. Daar gaat deze pagina ook over. Met deze link staat u meteen op dit onderwerp.

iTrain

Welke onderwerpen binnen iTrain ga ik uitleggen.

iTrain

Startscherm

Wat toont iTrain allemaal op het STARTSCHERM en wat betekenen die kleuren?

1 Linksboven een Treinenoverzicht

• De treinen kunnen naar de baan worden gesleept
• Een route kan worden gestart
• Verlichting aan en uit zetten
• Rijrichting omkeren
• Eigenschappen van de locomotief bekijken en aanpassen
• Informatie over afgelegde afstanden, gereden uren, positie in het blok.
• en nog veel meer
• Als RailCom wordt ondersteund in de decoder en in de centrale dan hoeft u alleen de loc op de baan te zetten. iTrain plaatst dan zelf de trein
• Zie voor meer informatie Treinenoverzicht.

2 Linksonder een Treingrid

• Dit scherm biedt meer mogelijkheden voor het route rijden
• De gekozen treinsamenstelling
• Handmatig rijden (negeer seinbeelden)
• Half-automatisch rijden (hou rekening met seinbeelden, maar u bedient de trein met de hand)
• Automatisch rijden. De computer rijdt de door u gekozen route.
• Zie voor meer informatie Treinengrid.

Het grote gedeelte toont de baan

• 3 Een rode lijn laat zien dat er een trein in dat blok staat
• 4 Een gele lijn geeft aan dat dat blok is gereserveerd door een route van een trein met een normale snelheid
• 5 Een blauwe lijn geeft aan dat dat blok is gereserveerd door een route van een trein met een rangeer snelheid
• 6 Een paarse lijn betekent dat een onbekend maar wel gedetecteerd voertuig in een blok staat
• 7 Een blauw blokelement geeft aan hoe hard de trein nu rijdt in dat blok
• 8 Een geel blokelement geeft aan dat er van een wachttijd sprake is. De kleur loopt langzaam weg. daarna gaat de trein weer rijden
• 9 Een helderrode kleur van een bezetmelder geeft aan dat een trein die bezetmelder heeft geactiveerd. Er mogen net zoveel melders in een blok zitten als u wilt. Proefondervindelijk hebben wij bepaald dat met één melder voldoende precisie oplevert. Als er van een RailCom centrale sprake is ziet u hier ook het adres (of bij meerdere treinen meerdere adressen) van de trein die op deze melder is aangemeld.
• 10 De naam van de trein staat in het blokelement. Ook van de blokken die voor hem zijn gereserveerd

Menu WIJZIG

INSTELLINGEN

In iTrain stelt u een aantal standaard gegevens in. Dit gebeurt op meerdere plaatsen in de software. Eerst stelt u een aantal globale instellingen in.

• Tabblad
• Algemeen

Hier vult u de schaalgrootte in waarmee u rijdt

• Tabblad
• Opties

Bij dit tabblad geeft u op hoe wissels zich moeten gedragen en hoe iTrain moet reageren op mogelijke problemen

• Zet magneetartikel altijd. Dit betekent dat een wissel altijd wordt geschakeld. ook als de wissel volgens het iTrain venster al op de goede stand staat.
• Zet wissels terug in begintoestand. Nu wordt de wissel altijd in zijn originele stand gezet zoals bij de wissel gedefinieerd.

Bij sectie Trein bepaalt u hoe uitzonderingen moeten worden verwerkt

• Detecteer spooktrein. Als een melder aan gaat terwijl iTrain dat niet verwacht dan kan een trein op een verkeerd spoor zijn gekomen. iTrain zet die trein dan stil.
• Reageer op onverwachte meldingen. Zodra iTrain iets opmerkt wat buiten zijn verwachtingspatroon valt stopt de trein zijn route.
• Detecteer het niet aankomen van een trein. iTrain weet precies wanneer een trein vertrekt en wanneer de volgende melder aan moet gaan. Als een melder te laat aan gaat (er is een marge) dan stopt deze trein zijn route.

• Tabblad
• Snelheid

Hier bepaalt u alle standaard maximale snelheden per type

• Maximum. Een trein zal nooit harder kunnen rijden dan de hier opgegeven snelheid.
• Stoppen verwachten. De snelheid die de trein maximaal zal hebben bij het einde van een blok als hij moet stoppen in het volgende blok.
• Beperkt. De maximale snelheid die geldt als de trein over een afbuigende wissel moet rijden.
• Rem. De maximale snelheid die wordt aangehouden voor een trein moet stoppen.
• Stationsgebied. Een trein zal nooit harder door een station gaan dan met deze opgegeven snelheid.
• Rangeren. Bij rangeerbewegingen zal de trein nooit harder gaan dan de ingestelde snelheid. Dit geldt ook voor een draaischijf, opstelspoor en rolbrug.

Menu – WIJZIG

VOORKEUREN

De tweede plaats waar standaard gegevens worden ingevoerd is bij Voorkeuren. Dit vindt u helemaal onderaan in de menu optie Wijzig. Hier worden gegevens ingevuld met betrekking tot:

• Tabblad
• Algemeen

• Bewaar automatisch bij afsluiten.
  • Deze optie zorgt ervoor dat iTrain een back-up maakt van de baan voordat u de wijzigingen aanbracht
• Controleer op nieuwe versie bij opstarten.
  • Deze optie kijkt of er een nieuwere versie van iTrain is uitgekomen
• Look & Feel.
  • Hiermee wordt het lettertype en menu lay-out bepaald
• Lengte- en Snelheidseenheid.
  • Welke eenheden wilt u gebruiken voor uw baan. Treinbanen van H0 en kleiner zullen dit meestal doen in cm
• Basispad.
  • Achter deze directory verwacht iTrain de layouts (uw baan definities), maar ook de foto’s van de locomotieven en wagons en bijvoorbeeld geluidsfiles die u afspeelt met Acties

• Tabblad
• Voorkeuren

• Standaard grid en fit.
  • Deze veldjes zorgen ervoor dat als er een nieuwe baan wordt gemaakt deze direct op maximaal wordt getoond en een grid heeft (ruitjes)
• Weergave.
  • Hiermee verandert de achtergrond van het Schakelbord (de baan) van wit naar grijs of naar heel donker
  • Hieronder ziet u de klassieke weergave (Licht) en de weergave Donker

• Tabblad
• Afstandsbediening

• Het is mogelijk om ook de Roco WLAN-MultiMaus te gebruiken.
  • In combinatie met OpenDCC-BiDiB beweegt de trein in iTrain zelfs mee over de baan omdat zijn adres wordt doorgegeven aan iTrain
• iTrain kan ook worden bestuurd met:
  • Telefoon (iPhone en Android)
  • iPad (tablet)
  • PC of laptop (client-server)

• LOCOMOTIEVEN

Binnen het menu pad Wijzig vindt u onder andere Locomotieven. Om goed te kunnen rijden met een locomotief dient u een aantal onderwerpen te configureren voor een locomotief. Een Korte en Lange naam aan de locomotief geven en zijn adres bepalen is niet voldoende. Er zijn meerdere tabbladen te vullen.

• Tabblad
• Opties

Hier staan gegevens die direct betrekking op de eigenschappen van de locomotief

Type

• Geef hier op wat voor locomotief het is.
• Keuzes zijn Stoom, Diesel, Elektrisch en Overig

Lengte

• Geef hier op wat de totale lengte van de locomotief is. Dus van een buffer tot en met de buffer aan de ander kant van de locomotief

Type decoder

• Geef hier op wat voor decoder instelling u wilt gebruiken
• Denk bijvoorbeeld aan DCC (28), DCC (126) en MFX. 28 snelheid stappen werkt prima binnen iTrain

Decoder adres

• Geef hier het adres op dat u aan de locomotief hebt gegeven

Spoorbreedte

• Geef hier de spoorbreedte op waar deze locomotief op gaat rijden
• Keuzes zijn o.a. H0, N, Z, 0 en 1

Polariteit

• Als de motor qua polariteit verkeerd om is gemonteerd kan dat hier worden aangegeven

Cabine

• Geef hier op of de voor en achterzijde van de locomotief een cabine heeft

Traagheidssimulatie en stapgrootte

• Geef hier op wat voor tijd er moet zitten tussen de verschillende snelheid stappen. Een locomotief zal rustiger optrekken als hier een waarde staat van 700 ms dan als er 100 ms staat. Idem voor het vertragen. De stapgrootte staat standaard op 1, maar als u de decoder op 126 stappen hebt staan is 1 een te lage waarde. 5 komt dan dichter in de buurt van wat acceptabel is.

Terugmelder-offset

• Geef hier de afstand op van de voorkant van de buffer tot het eerst wiel of sleper dat de bezetmelding veroorzaakt.
• Als u een locomotief net zolang de melder in duwt tot de melder aan gaat dan meet u nu van de voorkant van de melder tot aan de voorkant van de buffer.
• Meet dit op vooruit rijdend als achteruit rijdend

Reactievertraging

• Als een locomotief erg traag is in het verwerken van de opgegeven instructie dan kan iTrain de instructie eerder verzenden. Als u hier 1000 ms invult dan zal iTrain de instructie een seconde eerder versturen dan nodig is. 200 ms is een goed gemiddelde.

• Tabblad
• Configuratie

In dit tabblad kunt u aangeven bij welke CV’s u welke waarden hebt ingevoerd.  Via itrain kunt u deze waardes laten updaten.

Ik bespreek hieronder een aantal veel gebruikte en belangrijke CV’s. Een groot aantal CV waardes worden door de verschillende fabrikanten op dezelfde wijze ingevuld.

CV01 Adres

• Het adres van de locomotief

CV02 Minimale snelheid

• Bij welke snelheid stap trekt de locomotief op
• Bij een goed onderhouden locomotief. Meestal is dit waarde 1

CV03 Optrekvertraging

• Deze waarde staat (vaak) voor de tijd die de decoder krijgt om van stilstand naar maximale snelheid op te trekken. Hoe hoger de waarde hoe meer tijd de locomotief neemt om bij de gekozen snelheid te komen
• In principe regelt iTrain hoe een locomotief optrekt doordat je op kan geven hoeveel tijd er zit tussen de individuele snelheidsstappen
• Als een locomotief schokkerig optrekt dan zet ik deze waarde altijd op 10 (deze instelling is wel merk decoder afhankelijk)
• In mijn geval betekent het van 0 naar maximale snelheid in 10 seconde

CV04 Afremvertraging

• Deze waarde staat (vaak) voor de tijd die de decoder krijgt om van maximale snelheid op te remmen naar stilstand. Hoe hoger de waarde hoe meer tijd de locomotief neemt om stil te gaan staan
• In principe regelt iTrain hoe een locomotief afremt doordat je op kan geven hoeveel tijd er zit tussen de individuele snelheidsstappen
• Als een locomotief schokkerig remt dan zet ik deze waarde altijd op 4 (deze instelling is wel merk decoder afhankelijk)
• In mijn geval betekent het van maximale snelheid naar stilstaan in 10 seconden

CV05 Maximale snelheid

• Deze waarde bepaalt hoe hard de locomotief op uw baan gaat rijden. Als u wilt dat deze locomotief nergens harder gaat dan 40 km/u, regel de waarde dan zo in dat de locomotief ook niet harder kan. Ook al zorgt iTrain ervoor dat de locomotief nergens harder zal gaan dan ingegeven bij de locomotief. Waarom dan toch de decoder zo langzaam instellen?
• Stel dat de locomotief 196 km/u rijdt op maximale snelheid en u hebt een decoder met 28 stappen. Elke stap is dan ongeveer 196/28 = 7 km/u groot. De locomotief trekt dus op van 0, naar 7 km/u, naar 14 km/u etc.
• Als u de maximale snelheid instelt op 40 km/u dan zal elke stap 40/28 = nog geen 1,5 km/u zijn. De locomotief zal veel mooier optrekken en remmen

CV06 Midden of halve snelheid

• Hier regelt u in of de locomotief snel of langzaam optrekt.
• Een sprinter zal in werkelijkheid sneller optrekken vanaf o km/u dan een zware goederentrein.
  Stel dat de CV5 op 60 staat en u wilt dat de Sprinter echt wat sneller optrekt.
  • Zet CV6 voor de Sprinter op meer dan de helft van de CV5 waarde maximale snelheid, 60 / 2 = 30, dus 35 tot 40
  • Zet CV6 voor de zware goederentrein dan op 20 tot 25
• Als u CV6 op 0 zet dan is de middelste snelheid stap ook de snelheid gedeeld door 2
  Als u CV6 op 0 zet kunt u iTrain gebruiken om de verschillende locomotieven anders te laten optrekken en remmen. iTrain kent daar de mogelijkheid voor bij de traagheidssimulatie . iTrain beïnvloedt de intervaltijd tussen de verschillende snelheid stappen.

CV07 Versienummer van de decoder

CV08 Fabrikant van de decoder

• Klik op deze link om direct naar de volledige lijst van fabrikanten te gaan.

CV28 RailCom®

Deze CV parameter bepaalt hoe er met RailCom wordt omgegaan

• Bit 0 Kanaal 1
  • Kanaal 1 is traag en geeft veel ‘verkeer’ op de communicatie bus
    • De decoder meldt voortdurend zijn adres
    • Niet toestaan = waarde 0, Toestaan = waarde 1
• Bit 1 Kanaal 2
  • Kanaal 2 is zeer snel en vergt weinig ‘verkeer’ op de communicatie bus
  • Hiermee wordt POM uitlezen en schrijven mogelijk. Een zeer snelle methode waarbij alle treinen op de baan blijven staan
    • POM staat voor Program on Maintrack, oftewel Programmeren op het Hoofdspoor
    • De centrale stelt zijn vragen alleen aan de decoder als deze op een nieuwe bezetmelder kom
    • Niet toestaan = waarde 0, Toestaan = waarde 2
• Bit 3 RailCom®+ automatisch aanmelden inschakelen.
  • Dit lijkt op de variant van Mfx waar een locomotief zichzelf aanmeldt in de CentralStation
  • Niet Toestaan = waarde 0, Toestaan = waarde 128
• De in te geven waarde voor iTrain en OpenDCC-BiDiB is daarmee 2 (en voor ESU decoders 130)
  • NOOT! Niet elke decoder fabrikant houdt zich aan de standaard.
    • Kuhn N45 = Geen antwoord als via POM wordt geschreven
    • Esu Lokpilot 4 = Het gebruik van retourkanaal 2 werkt alleen als Bit 3 aan staat.

CV29 Configuratieregister

• Bit 0 staat voor Richting omkeren, bv bij verkeerd gemonteerde motor.
  • Standaard = 0, Verkeerd aangesloten = 1
• Bit 1 staat voor 14 of 28/126 snelheid stappen.
  • 14 stappen = 0, 28 of meer stappen = 2
• Bit 2 staat voor analoog verkeer toestaan.
  • Alleen digitaal rijden (bv icm Dinamo) = 0, Analoog en Digitaal rijden toestaan = 4
• Bit 3 staat voor RailCom®verkeer.
  • Railcom uit = 0. RailCom aan = 8
• Bit 4 staat voor hoe de snelheid van de locomotief wordt ingeregeld. Via CV2 (minimale snelheid) en CV5 (maximale snelheid) of volledig via alle individuele 28 snelheidstappen middels CV67 tot en met CV94.
  • Snelheid via CV2 en CV5 = 0, Snelheid via CV67 t/m CV94 = 16
• Bit 5 staat voor lange adressen. Dit werkt samen met CV17 en CV18.
  • Korte adressen = 0. Werken met lange adressen = 32
• De in te geven waarde voor iTrain en OpenDCC-BiDiB zal dus 14 zijn
  • 2 -> 28 of meer rijstappen
  • 4 -> analoog en digitaal rijden
  • 8 -> RailCom aan
  • opgeteld geeft dit 14
  • 28 (2 en 8)

Maar er zijn ook CV parameters die de verschillende fabrikanten op andere wijze aan een nummer toewijzen.
Er is een instelling om de motorfrequentie in te stellen, bijvoorbeeld op  0=32 kHz, 1=15,6 kHz, 2=120 Hz (de laatste voor heel oude motoren)
Een slecht lopende locomotief zou zo maar een paradepaardje kunnen worden als u zich verdiept in de handleiding van de decoder.

– CV09 ZIMO (automatische keuze tussen de 20 / 40 kHz of laagfrequent voor oude motoren)
– CV49 ESU    (automatische keuze tussen de 20 / 40 kHz en bijna de hele CV50 reeks )
– CV09 Kuehn 0=15,6 kHz, 1=120 Hz, 2=32 kHz
– CV09 Doehle & Haasse 0=32 kHz, 1=15,6 kHz, 2=120 Hz

Dan zijn er nog een heleboel CV parameters in te stellen. Dimmen van lampen, zwaailichten voor en achter, geluid. maar ik richt mij met deze opsomming speciaal op die parameters die een locomotief mooier laat rijden.
Dan nog een opmerking over decoders. Er zijn maar weinig fabrikanten die zich echt aan de standaard houden van RailCom®. Hier kunt u zien wat de prestaties op dit vlak zijn van de verschillende fabrikanten Decoder en RailCom® testgegevens.

• Tabblad
• Snelheidsmeting

Voor iTrain moet de locomotief nog worden geijkt op zijn snelheid.

Van elke snelheid stap moet iTrain weten hoe hard de locomotief rijdt. Of eigenlijk hoeveel centimeter hij per tijdseenheid aflegt.
Dit gaat via de menu optie Toon, Snelheidsmetingen en dan Locomotief.

In het tabblad Snelheidsmeting bij Locomotieven ziet u het resultaat van de meting.

• STOPPEN IN EEN BLOK

iTrain kent het begrip “leren remmen” niet. En ondanks die omissie stopt de trein daar waar u de trein wil hebben stilstaan. Als tenminste is voldaan aan de volgende voorwaarden:

• De decoder instelling correct zijn ingebracht. In het heel kort:
  • CV2 minimale snelheid op 1, of hoger als de locomotief niet optrekt bij de eerste snelheidsstap
  • CV3 optrek versnelling op 10
  • CV4 afrem vertraging op 4 als uitgangspunt. Hoe hoger deze waarde hoe verder de trein gaat afwijken van de gewenste stoppositie
  • CV5 maximale snelheid zo laag als acceptabel is voor u. Meestal is 70 km/u al heel snel op onze modelbaan.
  • CV6 midden snelheid op 0
• Alle locomotief instellingen in iTrain zijn verwerkt zoals:
  • Traagheidssimulatie is ingevoerd. Dus de tijd die de decoder neemt om van de ene snelheid stap naar de andere te gaan. 700 ms voor optrekken is geen vreemde waarde bij een stapgrootte van 1 voor een decoder die op 28 stappen staat ingesteld..
• De snelheidsmeting is uitgevoerd.

Nu zal de trein stoppen op elke plek waar u dat hebt gedefinieerd. In een keer, zonder leren en eindeloos rondjes rijden. Een enorm pluspunt van iTrain. Als u langs een perron de trein wil centreren (of juist 10 cm uit het midden omdat daar de trap naar de uitgang zit), dan doet iTrain dat voor u. Zelfs als u de sleep achter de locomotief korter of langer maakt. Centreren is centreren. Stoppen bij een sein? Geef op waar dat sein staat en iTrain stopt daar. Hoe gaat dat in zijn werk?

Eerst iets algemeens over Blokken. Een blok heeft een Naam, een Type (Vrije baan, Station, etc), en een Lengte.
Daarna kan bij het tabblad Vorige en Volgende het vinkje worden gezet bij “Gebruik posities”. U ziet dan direct de Binnenkomst, Rem en Stopmelders verdwijnen. iTrain gebruikt de melders nog wel, maar niet meer zo in de andere pakketten. Daar werd die melder echt gebruikt om iets te doen met remmen of stoppen. Eventueel met een ingebrachte verschuiving. Die verschuivingsopties zijn ook weg. Zijn niet meer nodig. Alleen bij een heel lang blok kan de rem positie nog worden ingevoerd. Less is More!
Maar bij het verdwijnen van de Binnenkomst-, Rem- en Stopmelder is er ook iets nieuws voor teruggekomen. De Stoppositie bij de sectie Sein en (als het blok van type Station is) ook een Perron sectie.
Wat betekent nu de Stoppositie en die Perron sectie? De Stoppositie wordt gebruikt voor het stoppen voor een rood sein. De Perronsectie wordt gebruikt als het blok van het type Station is. Daar wordt in iTrain aangegeven waar uw perron zich bevindt in het blok. Beide situatie leg ik hieronder uit.

• STOPPEN VOOR EEN SEIN

Een trein die in een blok rijdt kan een sein tot stoppen krijgen als het volgende blok bezet is door een andere trein. Ik laat zien dat door het inbrengen van één waarde elke trein zal stoppen waar u vindt dat de trein moet stoppen. Of het nu een sneltrein is die 140 km/u rijdt of een goederentrein die met 60 km/u aan komt rijden, de trein stopt altijd op datzelfde punt.

• Een blok van 71,5 cm lang
• Een sein op 1 cm voor het einde van het blok staan
• U wilt dat de lok 4 cm voor het sein stil staat
• De locomotief trekt de sleep en de afstand van de buffers tot het eerst stroom afnemende wielstel is 5 cm.
  Er zijn nu twee opties:
  • Reken uit hoeveel cm de trein moet rijden in het blok om hem op de juiste plek te laten stoppen
    • 71,5 – 1 – 4 = 66,5 cm. u vult een positieve waarde in van 66,5 cm
  • Reken uit hoeveel cm de lok van het einde van het blok moet blijven
    • -1 – 4 = -5 cm. U vult een negatieve waarde in van – 5 cm
  • Merk op dat er niets gebeurt met de afstand van de buffer tot de stroom afnemende wielen.
    iTrain houdt daar zelf rekening mee. Het principe van iTrain is dat wat iTrain kan doen wij niet meer hoeven te doen. Dat voorkomt een heleboel fouten. En werkt generiek voor alle treinen.
  • Door met de negatieve waarde te werken is er ook geen relatie meer tot de lengte van het blok. Als u merkt dat u die verkeerd had ingevuld hoeft u niet de stoppositie te wijzigen. Als u werkt met een positieve waarde moet u wel de nieuw berekende waarde inbrengen.

• STOPPEN VOOR EEN PERRON

• Een blok van 71,5 cm lang
• Een perron dat begint nadat we 10 cm in het blok zijn gereden
• Een perron dat 55 cm lang is
• De gewenste centreer op het perron positie is 27,5 cm
• De locomotief trekt de sleep en de totale lengte is 50 cm
  • Wat staat er nu in de perronsectie ingevuld
    • Begin   = 10 cm
    • Lengte = 55 cm
    • Centreer rond =  Zonder vinkje het midden van het perron. Met een vinkje kunt u een waarde invullen

Omdat zowel de Stoppositie als de Perron gegevens kunnen worden ingebracht zal een personentrein voor het perron stoppen en de goederentrein voor het rode sein.